Jozef Wouters
Decoratelier is geen collectief. De organisatievorm komt voort uit mijn werk, is er een logisch gevolg van. Decoratelier is een ruimte. Eerst was het een fictieve ruimte binnen een instituut: de KVS in Brussel. Omdat ik daar in 2016 Infini maakte, een samenwerking met zestien andere kunstenaars, had ik een andere ‘auteur’ nodig dan mijn eigen naam. Decoratelier was de oplossing. Nu ik sinds 2017 onder de vleugels van Damaged Goods werk, is Decoratelier een fysieke plek geworden in een oude fabriek in Molenbeek. Het fungeert als productieplek voor mijn eigen werk, maar ook als een open atelier dat werk, ruimte en ondersteuning geeft aan jonge kunstenaars en mensen uit de buurt.
Wat me het meest interesseert aan samenwerkingen is de dynamiek van de uitnodiging. Wie nodigt wie uit? Onder welke condities? In die eerste beweging wordt vaak al veel beslist. Rollen worden verdeeld en die geven vrijheid. Ik maak heel ander werk wanneer ik uitgenodigd word dan wanneer ik zelf uitnodig.
Ik voel me verbonden met andere kunstenaars die niet enkel hun werk willen maken, maar die ook willen nadenken over de manier waarop dat werk gemaakt wordt. De verdeling van credits en middelen is veel meer dan een contract dat op voorhand getekend moet worden. Het is deel van het werk en geeft er mee vorm aan. Elk project is een nieuwe onderhandeling en veroorzaakt een economie die groter is dan enkel geld, namelijk een complexe economie van aandacht, vertrouwen, loyaliteit en auteurschap.
Door elk proces heen loopt een zoektocht naar wie de auteur is. De auteur aan het begin is vaak niet dezelfde als die aan het eind. Wanneer ik een project initieer ben ik de eerste auteur maar tijdens het proces is er vaak een punt waarop het een andere auteur nodig heeft. De auteur van Infini werd zoals gezegd Decoratelier, maar bij Underneath Which Rivers Flow (2019) werd dat Decoratelier Jozef Wouters. In het eerste geval moest mijn naam verdwijnen opdat ik de samenwerkingen niet zou recupereren, in het laatste was het omgekeerd en zorgt mijn naam ervoor dat ik de eindverantwoordelijkheid niet ontloop.
In de wereld waarin ik werk, vormen verbinding en samenwerking de basis. In zo’n netwerk is het belangrijk en handig om verschillende namen te kunnen aannemen binnen diverse constellaties. Ik zou het benauwd krijgen als ik enkel mijn eigen naam zou kunnen gebruiken, enkel mijn eigen werk zou kunnen maken.
Het genie dat zijn of haar werk alleen maakt, lijkt een fantasma dat nog slechts in de hoofden van enkele verzamelaars van beeldende kunst bestaat. Ik begrijp dat niet goed. Hoe komt het dat een filmproject erin slaagt om tot in detail te vermelden wie wat heeft bijgedragen, maar dat er op de grote ramen van musea vaak maar plaats is voor één naam?
Jozef Wouters (1986) is scenograaf en theatermaker in Brussel. Vanuit Decoratelier in Molenbeek initieert hij projecten en artistieke samenwerkingen. Sinds 2017 is hij autonoom kunstenaar in residentie bij Meg Stuart/Damaged Goods. In 2019 mocht hij voor Decoratelier een Vlaamse Cultuurprijs (Ultima) in ontvangst nemen.
